Η ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ είναι ένα αρθρόποδο που συχνά προκαλεί δέος λόγω της εμφάνισής της αλλά στην πραγματικότητα είναι ένας από τα πιο ενδιαφέροντα όντα της φύσης. Παρά το όνομά της, σπάνια έχει ακριβώς σαράντα πόδια, με διάφορα είδη να έχουν από 30 έως και πάνω από 300 πόδια. Ανήκει στην ομοταξία Χειλόποδα (Chilopoda) και είναι αρπακτικό και σαρκοφάγο.
Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο οικοσύστημα καθώς τρέφεται με άλλα έντομα και μικρά ασπόνδυλα. Μειώνει έτσι τους πληθυσμούς άλλων εντόμων.
ΤΙ ΕΛΚΥΕΙ ΤΗΝ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
ΤΡΟΦΗ – ΥΓΡΑΣΙΑ – ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ
Η είσοδος μιας σαρανταποδαρούσας σε ένα σπίτι σπάνια είναι τυχαία. Αυτά τα αρθρόποδα αναζητούν τρία βασικά πράγματα: τροφή, υγρασία και καταφύγιο. Ως αδίστακτοι θηρευτές, οι σαρανταποδαρούσες έλκονται από την παρουσία άλλων μικρών εντόμων. Μια κατοικία με κατσαρίδες, μυρμήγκια, αράχνες είναι βασικός προορισμός για αυτές και μία καλή πηγή τροφής.
Έχουν ευαίσθητο δέρμα που αφυδατώνεται εύκολα και ζητούν υγρασία και ζέστη. Γι’ αυτό προτιμούν υγρά περιβάλλοντα και συχνά βρίσκονται σε μπάνια, κουζίνες, υπόγεια ή χώρους με διαρροές νερού. Επιπλέον, μπαίνουν σε σπίτια για να προστατευτούν από τις αλλαγές του καιρού, ψάχνοντας δροσιά το καλοκαίρι και ζέστη το χειμώνα.
Είναι νυχτόβια πλάσματα και τις ώρες της ημέρας κρύβονται σε σκοτεινά και προστατευμένα σημεία. Ιδανικές κρυψώνες για αυτές είναι ρωγμές σε τοίχους, κενά κάτω από πατώματα, χώροι κάτω από βαριά έπιπλα, σε σιφώνια ή ανάμεσα σε αποθηκευμένα αντικείμενα .
ΤΣΙΜΠΗΜΑ ΑΠΟ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ
ΠΟΣΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ;
Ο φόβος για το τσίμπημα της σαρανταποδαρούσας είναι συχνά υπερβολικός. Στην πραγματικότητα, αυτά τα αρθρόποδα δεν είναι επιθετικά απέναντι στον άνθρωπο και το δηλητήριό τους εξελίχθηκε για να ακινητοποιεί μικρά θηράματα, όχι ανθρώπους.
Ένα τσίμπημα συνήθως συμβαίνει μόνο ως αμυντική αντίδραση, αν το αρθρόποδο απειληθεί, πιαστεί ή πατηθεί κατά λάθος.
Για τον μέσο υγιή ενήλικα, το τσίμπημα των ειδών που συναντώνται στην Ελλάδα προκαλεί συνήθως τοπικά συμπτώματα, όπως πόνο, πρήξιμο και ερυθρότητα στη περιοχή, παρόμοια με ένα έντονο τσίμπημα από μέλισσα. Ο πόνος μπορεί να είναι ισχυρότερος από τσιμπήματα άλλων εντόμων, αλλά σπάνια προκαλεί σοβαρές επιπλοκές.
ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΕ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ένα τσίμπημα μπορεί να προκαλέσει πιο έντονη αντίδραση και συνιστάται η άμεση ιατρική εξέταση. Άτομα με γνωστές αλλεργίες σε τσιμπήματα εντόμων πρέπει επίσης να είναι προσεκτικά.
Τι να κάνω αν με τσιμπήσει
ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ
Αν μας τσιμπήσει σαρανταποδαρούσα, είναι σημαντικό να δράσουμε γρήγορα για να μειώσουμε τον πόνο και τον κίνδυνο λοίμωξης.
Αμέσως μετά το τσίμπημα
- Καθαρίζουμε την πληγή, αρχικά να πλύνουμε το τσίμπημα με σαπούνι και πολύ κρύο τρεχούμενο νερό. Το σκουπίζουμε προσεκτικά.
- Εφαρμόζουμε κρύες κομπρέσες ή βάζουμε παγάκια τυλιγμένο σε πετσέτα για 10 λεπτά. Αυτό θα μειώσει τον πόνο, τον πρήξιμο και την κοκκινίλα.
- Σπάνια παρατηρείται αλλεργική αντίδραση για αυτό λόγο έχουμε το νου μας για σοβαρά συμπτώματα όπως δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο στο πρόσωπο ή στο λαιμό, ζάλη ή ναυτία. Σε αυτή την περίπτωση, καλούμε αμέσως το 166.
Για τον πόνο και το πρήξιμο
- Αρχικά μπορούμε να πάρουμε ένα ήπιο αντιφλεγμονώδες αναλγητικό, μη συνταγογραφούμενο, αν δεν υπάρχουν αντενδείξεις.
- Μπορούμε να εφαρμόσουμε εξωτερικά μια κρέμα με κορτιζόνη (υδροκορτιζόνη 1%) για λίγες μέρες για να ηρεμήσει η φλεγμονή και ο κνησμός (φαγούρα).
- ΠΡΟΣΟΧΗ: ΔΕΝ κόβουμε ή τρυπάμε την πληγή για να “βγει το δηλητήριο”. Δεν υπάρχει και είναι εξαιρετικά επικίνδυνο κάτι τέτοιο, καθώς μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη.
Πότε πάω στο ΓΙΑΤΡΟ:
Καλό είναι να επισκεφτούμε γιατρό ή τοπικό ιατρείο αν:
- Ο πόνος και το πρήξιμο είναι πολύ έντονα ή χειροτερεύουν μετά από 24-48 ώρες.
- Εμφανιστούν σημάδια λοίμωξης: αυξανόμενος πόνος, ερυθρότητα που απλώνεται, ζέστη στην περιοχή, πύον.
- Το τσίμπημα είναι κοντά στα μάτια, στο στόμα ή σε άρθρωση.
- Αν πρόκειται για έγκυο, μικρό παιδί, ηλικιωμένο ή υπάρχουν προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Πρόσθετες συμβουλές:
- Προσέχουμε τις σαρανταποδαρούσες, κυρίως τις νυχτερινές ώρες, και αποφεύγουμε να τις ακουμπήσουμε.
- Αν δούμε μια στο σπίτι, μπορούμε να την απομακρύνουμε προσεκτικά ή να τη σκοτώσουμε επι τόπου.
ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ
Η αποτελεσματικότερη στρατηγική για την σαρανταποδαρούσα βασίζεται στην πρόληψη και στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που δεν τις ελκύει.
Η χρήση αφυγραντήρων σε υγρές περιοχές όπως μπάνια και υπόγεια είναι καθοριστική. Επίσης, σημαντικό είναι να επιδιορθώνονται αμέσως διαρροές νερού από σωληνώσεις και να διασφαλίζεται καλός εξαερισμός όλων των χώρων.
Κλείστε όλες τις πιθανές εισόδους. Αυτό περιλαμβάνει σφράγιση ρωγμών και κενών σε τοίχους και πατώματα, γύρω από παράθυρα και πόρτες, καθώς και γύρω από σημεία διέλευσης σωληνώσεων.
Ένας τακτικός και ενδελεχής καθαρισμός, ιδιαίτερα σε σκοτεινές γωνίες και πίσω από έπιπλα, βοηθά να απομακρύνονται τόσο οι ίδιες οι σαρανταποδαρούσες όσο και τα θηράματά τους. Η τακτική απομάκρυνση σκόνης, ιστών αραχνών και άχρηστων αντικειμένων στερεί τόσο τροφή όσο και καταφύγια.
Σε αυλές και κήπους, αποφύγετε την συσσώρευση πέτρας, ξύλων ή φύλλων ακριβώς δίπλα στο σπίτι, καθώς αυτά αποτελούν ιδανικά καταφύγια. Είναι επίσης χρήσιμο να διατηρείτε τον κήπο σας καθαρό από σκουπίδια και να ελέγχετε τις γλάστρες.
Σε σημεία εισόδου ή γωνίες μπορείτε να τοποθετήσετε δάφνη, γαρύφαλλο, λεβάντα ή να ψεκάσετε μίγμα νερού με αιθέριο έλαιο μέντας. Αυτά διώχνουν γενικότερα τα έντομα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΝΤΟΜΩΣΗ
ΠΩΣ ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΟΥΜΕ ΤΗΝ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ
Σε περιπτώσεις όπου η εισβολή είναι εκτεταμένη ή οι μέθοδοι πρόληψης δεν αρκούν, η επαγγελματική αντιμετώπιση είναι η πιο ολοκληρωμένη λύση.
Αν ανιχνεύετε σαρανταποδαρούσες συχνά και σε διάφορα σημεία του σπιτιού, είναι πιθανό να υπάρχει εστία εγκατάστασης που απαιτεί εξειδικευμένη αντιμετώπιση.
Χρησιμοποιούμε ασφαλή για τον άνθρωπο και τα κατοικίδια εντομοκτόνα, που εφαρμόζονται με υπολειμματικούς ψεκασμούς . Η επέμβαση εστιάζει σε στρατηγικά σημεία, όπως περιμετρικά του κτιρίου, σε υγρούς και σκοτεινούς εσωτερικούς χώρους (π.χ. μπάνια, υπόγεια), κάτω από έπιπλα και σε ρωγμές. Οι απολυμαντές μας μπορούν επίσης να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν τα υποκείμενα προβλήματα που προσελκύουν τις σαρανταποδαρούσες, όπως πληθυσμοί άλλων εντόμων.
Η ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ, παρά την τρομακτική της όψη, είναι ένας φυσικός και αποτελεσματικός κυνηγός ενοχλητικών παρασιτικών εντόμων. Η σαρανταποδαρούσα δεν είναι κατ’ ανάγκη επικίνδυνη για τον άνθρωπο, αλλά η παρουσία της στο σπίτι είναι ανεπιθύμητη. Με απλά προληπτικά μέτρα μπορείτε να αποτρέψετε την είσοδό της στο σπίτι σας, και σε περίπτωση ανάγκης, η επαγγελματική βοήθεια εγγυάται μια γρήγορη και οριστική λύση.
ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΔΑΡΟΥΣΑ – FAQ
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Ναι, έχουν δηλητήριο που χρησιμοποιούν για να παραλύουν τη λεία τους. Ωστόσο, για τον άνθρωπο, το δηλητήριο δεν είναι γενικά επικίνδυνο (εκτός από ακραίες περιπτώσεις αλλεργίας) και το δάγκωμα συχνά είναι σαν ένα ελαφρύ κάψιμο. Σε περιπτώσεις παιδιών ή εγκύων ρωτάμε γιατρό.
Η ονομασία είναι συμβολική. Ο αριθμός των ποδιών ποικίλλει ανά είδος και δεν είναι πάντα 40. Μπορεί να έχει από 15 μέχρι και πάνω από 170 ζεύγη ποδιών.
Όχι. Δεν επιτίθενται ενεργά σε ανθρώπους. Τσιμπάνε μόνο εξ αμύνης αν αισθανθούν απειλή, π.χ. αν πατηθούν. Ο μύθος ότι ανεβαίνουν σε κρεβάτια να τσιμπήσουν ανθρώπους που κοιμούνται είναι λανθασμένος.
Εισέρχονται κυνηγώντας τρία πράγματα: τροφή (μικρά έντομα), υγρασία (για να αποφύγουν την αφυδάτωση) και καταφύγιο (σκοτεινά, ήσυχα μέρη). Η ύπαρξή τους μπορεί να δείχνει την ύπαρξη υγρασίας ή άλλων εντόμων μέσα στο σπίτι.
